سرخجه یک بیماری است که توسط ویروس RuV ایجاد می‌شود. این بیماری باعث بثورات پوستی، تب پایین و سایر علائم می‌شود.. افراد باردار مبتلا به سرخجه می‌توانند آن را به جنین منتقل کنند که باعث از دست دادن شنوایی و بینایی، نقص قلبی و سایر بیماری‌های جدی در جنین می‌شود. سرخجه با تزریق واکسن قابل پیشگیری است. احتمالا تا به حال تصاویر بیماری سرخجه را در اینترنت دیده‌اید.

اما بیماری سرخجه دقیقا چیست؟ چه کسانی به این بیماری مبتلا می‌شوند؟ آیا سرخجه همان سرخک است؟ علت بروز این بیماری چیست و چه علائمی دارد؟ سرخجه در بارداری چیست؟ این بیماری چطور تشخیص داده و درمان می‌شود؟ آیا می‌شود از این بیماری پیشگیری کرد؟

در این نوشته از مجله زیبایی کلینیک جردن درباره این بیماری صحبت می‌کنیم و به تمام سوالات مطرح شده پاسخ می‌دهیم. اگر می‌خواهید بیشتر در این‌باره بدانید حتما تا پایان این نوشته با ما همراه باشید.

سرخجه چیست؟

سرخجه یک بیماری مسری است که از ویروس RuV در بدن ایجاد می‌شود. این بیماری باعث ایجاد بثوراتی می‌شود که معمولاً از صورت شما شروع شده و به سمت پایین بدن حرکت می‌کند. زنانی که در دوران بارداری به سرخجه مبتلا هستند می‌توانند باعث ایجاد مشکلات جدی در جنین شوند.

سرخجه را سرخک آلمانی یا سرخک سه روزه نیز می‌نامند. سرخجه گرچه باعث ایجاد راش‌هایی مانند سرخک می‌شود، اما ویروسی که باعث سرخجه می‌شود با ویروس سرخک فرق دارد.

فرق سرخک با سرخجه چیست؟

سرخجه و سرخک بیماری های مختلفی هستند. تفاوت سرخجه و سرخک این است که گرچه هر دوی آنها راش ایجاد می‌کنند، اما ویروس‌های مختلف باعث ایجاد این راش‌ها می‌شوند.

بیماری سرخجه چقدر رایج است؟

سالانه حدود 26000 مورد سرخجه در سراسر جهان وجود دارد. این بیماری بیشتر در آسیا، آفریقا و خاورمیانه رایج است. از زمان حذف این بیماری، هر ساله چند مورد در ایالات متحده تشخیص داده می‌شود.

چه کسانی به سرخجه مبتلا می‌شوند؟

هر کسی ممکن است به سرخجه مبتلا شود، اما جدی‌ترین شکل سرخجه، سندرم سرخجه مادرزادی، نوزادان متولد شده از فردی که در دوران بارداری سرخجه داشته است را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

ایالات متحده سرخجه را در سال 2004 از بین برد (به این معنی که دیگر به طور مداوم گسترش نمی‌یابد) اما همچنان می‌توانید در سایر نقاط جهان به سرخجه مبتلا شوید.

علت بیماری سرخجه چیست؟

عامل سرخجه ویروس RuV است. ویروس‌ها پوسته‌های کوچکی هستند که کد ژنتیکی (RNA یا DNA) درون آن‌ها وجود دارد. آنها از سیستم سلولی انسان، حیوان یا گیاه برای ساختن کپی‌های بیشتری از خود استفاده می کنند.

علائم سرخجه چیست؟

علامت بارز سرخجه، بثورات پوستی است که معمولاً از صورت شما شروع می‌شود و در بقیه بدن شما حرکت می‌کند. اولین نشانه های سرخجه در کودکان خردسال، اغلب راش است. علائم سرخجه در بزرگسالان علاوه بر راش، بثورات است که می‌تواند چند روز پس از شروع سایر علائم ظاهر شود.

تا 50 درصد از افراد اصلاً علائمی ندارند اما همچنان می‌توانند سرخجه را به افراد دیگر منتقل کنند.

علائم سرخجه عبارتند از:

• کهیر
• تب پایین
• سرفه
• گلو درد
• آبریزش بینی
• سردرد
• قرمزی چشم
• درد مفاصل
• احساس ناخوشی کلی
• تورم غدد لنفاوی

علائم سرخجه در کودکان

علائم سرخجه در کودکان شبیه به علائم بزرگسالان است، اما این علائم در کودکان با شدت بیشتری بروز پیدا می‌کنند. یعنی تب بالا، مشکلات تنفسی، سرفه و التهاب و قرمزی چشم‌ها، لکه‌های سرخ روی پوست، صورت، گردن و کل بدن، سردرد شدید و درد عمومی همگی در کودکان با شدت بیشتری نسبت به بزرگسالان دیده می‌شوند. علاوه بر این، کودکان ممکن است از اشتهای کمتری برخوردار شوند، خستگی و ضعف عمومی داشته باشند و رفتار عصبانی و بدخلقی نشان دهند.

آیا سرخجه مسری است؟

بله، سرخچه مسری است؛ این بیماری هنگام سرفه، عطسه یا لمس سطوحی که ویروس روی آن‌ها وجود دارد، از فردی به فرد دیگر سرایت می‌کند. همچنین می‌تواند از یک فرد باردار به جنین سرایت کند. شما می‌توانید سرخجه بدون علائم داشته باشید و آن را انتقال دهید.

فرد مبتلا به سرخجه تا چه مدت ناقل بیماری است؟

فرد از حدود یک هفته قبل و تا حدود یک هفته بعد از پیدایش بثورات پوستی ناقل بیماری است.

سرخجه در بارداری چیست؟

سرخجه در بارداری مشکل جدی و خطرناکی است. اگر باردار هستید و به سرخجه مبتلا شده‌اید، به خصوص در سه ماهه اول بارداری، کودک شما در معرض خطر بالای ابتلا به سندرم سرخجه مادرزادی (CRS) است. اگر قبل از بارداری واکسینه شده باشید، CRS قابل پیشگیری است.

چه چیزی باعث مثبت شدن تست سرخجه در بارداری می‌شود؟

اگر بیمار نیستید و پزشک شما قبل از بارداری یا در حین بارداری آزمایش خون برای سرخجه انجام می‌دهد، در واقع برای پیدا کردن آنتی بادی سرخجه این کار را انجام می‌دهد. بدن شما زمانی که یک مهاجم مضر در خود پیدا می‌کند، آنتی بادی می‌سازد.

اگر تست آنتی بادی سرخجه مثبت شد، به این معنی است که یا قبلا سرخجه داشته‌اید یا برای آن واکسن دریافت کرده‌اید. در هر صورت، شما نسبت به سرخجه مصون هستید و بعید است در دوران بارداری به آن مبتلا شوید.

سرخجه چطور تشخیص داده می‌شود؟

برای تشخیص سرخجه، پزشک شما را معاینه فیزیکی می‌کند و در صورت وجود راش‌های پوستی انها را بررسی می‌کند. پزشک ممکن است خون، ادرار یا مخاط بینی یا گلو را برای علائم سرخجه آزمایش کند.

چه آزمایشاتی برای تشخیص سرخجه استفاده می‌شود؟

آزمایشات مورد استفاده برای تشخیص سرخجه عبارتند از:

• آزمایشات خون: پزشک شما با یک سوزن کوچک از بازوی شما نمونه خون می‌گیرد. آن‌ها به دنبال آنتی‌بادی‌هایی برای سرخجه می‌گردند، که نشان می‌دهد شما یا در حال حاضر بیمار هستید، یا قبلا سرخجه داشته‌اید یا علیه سرخجه واکسینه شده‌اید.
• سواب بینی یا گلو: پزشک شما از یک چوب با نوک نرم (سواب) برای گرفتن نمونه از بینی یا گلوی شما استفاده می‌کند. یک آزمایشگاه نمونه را برای علائم سرخجه آزمایش می‌کند.
• آزمایشات ادرار: در یک فنجان استریل ادرار خواهید کرد. ادرار شما در آزمایشگاه برای علائم سرخجه آزمایش می‌شود.

درمان سرخجه چگونه است؟

هیچ داروی خاصی برای درمان سرخجه وجود ندارد. این بیماری معمولا به خودی خود بهتر می‌شود. شما می‌توانید علائم را در خانه با داروهای بدون نسخه درمان کنید. پزشک شما ممکن است قرنطینه دور از دیگران را برای کاهش شیوع سرخجه پیشنهاد کند.

راه پیشگیری از سرخجه چیست؟

بهترین راه برای پیشگیری از سرخچه، واکسیناسیون با واکسن MMR است. این واکسن حدود 97 درصد در پیشگیری از عفونت سرخجه موثر است. این بدان معناست که از 100 نفری که به طور کامل واکسینه شده‌اند، سه نفر یا کمتر به سرخجه مبتلا می‌شوند. هم کودکان و هم بزرگسالان می‌توانند واکسن سرخجه دریافت کنند.

اگر قصد بارداری دارید، باید حداقل یک ماه قبل از اقدام برای باردار شدن، واکسن یا آزمایش آنتی بادی سرخجه را انجام دهید.

راه‌های دیگر برای محافظت از خود در برابر سرخجه عبارتند از:

• دست های خود را مرتب بشویید، به خصوص اگر بیمار هستید.
• وسایل شخصی – مانند فنجان یا ظروف – را با دیگران به اشتراک نگذارید.
• هنگام عطسه یا سرفه دهان و بینی خود را بپوشانید.
• اگر سفر می‌کنید، ابتدا تحقیق کنید که آیا بیمایر سرخجه در مقصد شما شایع است یا نه.⁽¹⁾

چه واکسن‌هایی برای سرخجه در دسترس است؟

واکسیناسیون سرخجه می‌تواند شامل واکسن MMR یا MMRV باشد.

• واکسن MMR : واکسن MMR فرد را در برابر سرخک، اوریون و سرخجه محافظت می‌کند. همه افراد بالای 12 ماه می‌توانند واکسن MMR را دریافت کنند.
• واکسن MMRV : واکسن MMRV در برابر سرخک، اوریون، سرخجه و آبله مرغان (واریسلا) محافظت می کند. فقط کودکان 12 ماهه تا 12 ساله می توانند واکسن MMRV را دریافت کنند.

جمع بندی

در این نوشته سعی کردیم درباره بیماری سرخجه صحبت کنیم و به سوالاتی که اغلب درباره آن مطرح می‌شوند پاسخ دهیم. فراموش نکنید که واکسن سرخچه می‌تواند از بیماری پیشگیری کند. به خصوص اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید حتما نسبت به این موضوع مراقب باشید چون انتقال این بیماری به جنین می‌تواند نتایج ناگواری داشته باشد.

سوالات متداول